در این پست میخواهیم با متال دک یا سقف عرشه فولادی آشنا شویم . متال دک نوعی از سقف های کامپوزیت است که در آن از ورقه های کنگره دار فولادی آن به عوان قالب موقت بتن مورد استفاده میگیرد و درنهایت این قالب در بتن مدفون میماند.
سقف عرشه فولادی یا متال دک به دلیل سهولت و سرعت اجرای آن این روز ها به وفور در پروژه های کشورمان مورد استفاده قرار میگیرد در ادامه به نکاتی مهم و بررسی این سقف کامپوزیت خواهیم پرداخت.
تفاوت سقف متال دک یا عرشه فولادی با دیگر سقف ها
۱- سرعت اجرای تا ۱۱ برابر نسبت به دیگر سقف ها
اجرای این سقف نسبت به سقف های تیرچه بلوک و دیگر سقف های رایج حدود ۱۱ برابر است و عمده ترین عامل سرعت بالای اجرای این سقف به حذف قالب بندی در اجرای آن به دلیل استفاده از ورق های گالوانیزه ذوزنقه ای شکل آجدار به عنوان قالب بتن میباشد.
همین امر باعث شده است که بتن ریزی کل طبقات را بتوان بدون داشتن مشکلاتی که اجرای قالب بندی در سقف هایی مثل تیرچه بلوک ایجاد میکند بصورت یکجا انجام داد.
از جمله مزایای این نوع سیستم امکان بتن ریزی همزمان طبقات می باشد که سطوح شیب دار(پله ها) نیز از این بحث مستثنی نمی باشد.
۲- عرشه فولادی به عنوان یک سقف سبک و به صرفه
این سقف به نسبت سقف های معمولی ۵۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم بر متر مربع سبک تر است که این امر باعث میشود بار مرده سقف نسبت به موارد مشابه کمتر شود و در نتیجه آن در ساختمان های فلزی تا ۲۰ کیلوگرم بر متر مربع کاهش فولاد مصرفی را داشته باشیم . همانظور که میبینید سقف متاتل دک باعث سکب تر شدن سازه و فونداسیون میشود.
۳ سقف متال دک ایمن تر است
مقاومت سقف عرشه فولادی در برابر آتش سوزی بیسار بالاتر از سقف های رایج میباشد همچنین فضای دپوی کمتری را در کارگاه اشغال میکند و از نظر تامین ایمنی در کارگاه نیز نمره قابل قبولی دریافت میکند
مهمترین ضعف سقفهای مرسوم تیرچه بلوک در هنگام زلزله خطر سقوط مصالح سفالی، جدا شدن فاز یونولیتی سقف، ریزش مصالح پوششی زیرین سقف و عدم انسجام کافی در انتقال بار جانبی می باشد که این مشکل در سقفهای کامپوزیتی فولادی مرتفع شده است.
به عبارت دیگر در روش جدید، سقفهای کامپوزیت فولادی خطر سقوط مصالح پوششی به علت پیوستگی سقف وانسجام کامل به حداقل کاهش می یابد.
اجزای تشکیل دهنده سقف عرشه فولادی
۱- ورق کنگره ای سقف عرشه فولادی
ورق های گالوانیزه ذوزنقه ای شکل آجدار از اجزای مهم این سقف میباشد که همانطور که گفته شد به عنوان قالب بتن این سقف نقش ایفا میکند این ورق ها به روش نورد سرد به شکل موجدار در می آیند.
ارتفاع ذوزنقه‌ها حداکثر ۷۵ میلیمتر است همچنین عرض متوسط کنگره‌های پر شده با بتن نباید از ۵۰ میلیمتر کمتر باشد.این ورق‌ها باید در قسمت جان خود دارای فرو رفتگیها و برجستگی‌هایی باشند تا در‌گیری بین فولاد و بتن در آن ایجاد شود.
۲- گل میخ ها به عنوان برش گیر در سقف متال دک
در سقف متال دک از میخ های فولادی به اسم گل میخ به عنوان برشگیر در این سقف ها استفاده میشود
قطر این برشگیرها حداکثر ۲۰ میلیمتر و ارتفاع آنها بسته به شکل ورق فولادی متغییر می باشد .این گل میخ ها به وسیله دستگاه جوش قوس الکتریکی خاصی که StudWelder خوانده می شود به بال تیرهای سازه ای جوش می شود.
این فرآیند جوشکاری می تواند هم به صورت مستقیم روی بال تیر سازه ای انجام گیرد و هم از روی ورق فولادی انجام گیرد.قبل از قرارگیری گل میخ یک حلقه سرامیکی در محل جوش قرارمی گیرد تا از حوضچه مذاب ایجاد شده در لحظه ایجاد قوس الکتریکی محافظت نماید.
۳- آرماتور ها در سقف عرشه فولادی
- آرماتوربندی در چهار مورد زیر باید اجرا شود:
- مقاومت در برابر لنگر منفی در دهانه های ممتد وکنسول ها
- بارهای متمرکز یا بازشوها
- آرماتور حرارتی
- مقاومت در برابر لنگر مثبت در صورتی که از عملکرد کششی ورق فولادی صرف نظر شود.
آرماتوربندی این سقف در صورتی که با استفاده از میلگردهای آجدار مرسوم و موجود در بازار صورت گیرد تا حدودی وقت گیر (نسبت به سایر مراحل اجرای این نوع سقف) خواهد بود اما در صورت استفاده از مش های آماده FabricReinforcement این مرحله از اجرای سقف نیز با سرعت قابل قبولی صورت خواهد پذیرفت.
۴- بتن سقف متال دک
مقاومت فشاری بتن مورد استفاده با توجه به اینکه از بتن سبک یا بتن معمولی استفاده شود می توانداز ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع متغیر باشد که با توجه به نوع بارگذاری و مشخصات دهانه تعیین خواهد شد.
در هنگام محاسبه مشخصات هندسی مقطع لازم است به جهت کنگره های ورق فولادی نسبت به تیر سازه ای
موجود دقت نمود چرا که در صورت عمود بودن کنگره ها بر تیر، از بتن موجود در زیر سطح فوقانی ورق ذوزنقه ای باید صرف نظر نمود.
ضخامت دال بتنی در بالای کنگره روق ذوزنقه ای نباید از ۵۰ میلیمتر کمتر باشد. با توجه به این موضوع در صورت استفاده ازپ ورق فولادی با ارتفاع حداکثر mm75 مجموع ضخامت سقف mm125 خواهد بود.
یکی دیگر از راهکارهای سرعت بخشیدن به اجرای این سقف استفاده از بتن دارای فیبرهای پلیمری یا فولاد FibreReinforcedConcrete میباشد که با استفاده از آن میتوان آرماتوربندی را در اکثر نقاط عرشه فولادی حذف نمود .
مراحل اجرای سقف عرشه فولادی
اجرای سقف متال دک بسیار سریع و آسان تر از سقف های دیگر است و در ۴ مرحله زیر به سرعت اجرا میشود
۱ – دپو و انتقال به طبقات
ورق های کامپوزیت پس از انتقال به کارگاه و دپو در یک فضای کوچک ،به کمک نیروی انسانی و بدون نیاز به ماشین آلات و تنها با کمک یک بالابر به تراز های مختلف طبقات منتقل می شود.
۲- جا گذاری عرشه های فولادی
این عرشه ها شامل گیره های نر ومادگی هستند که براحتی توسط نیروی انسانی نیمه ماهر در یکدیگر چفت می شوند و پس از این مرحله ، رفت وآمد در طبقات بسیار ساده می شود و سرعت کار به طرز قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
۳- نصب میلگرد و گل میخ
در محلی که عرشه های فولادی برروی تیرها قرار گرفته اند،برای اتصال این دو،از گل میخ استفاده میشود و این عمل باعث کاهش وزن تیرهای فولادی مصرفی می شود
۴ – بتن ریزی
پس از اتصال میلگردها، بتن ریزی انجام می شود،ضخامت کم دال و یکنواختی سطح صفحات موجب خروج سریع هوا و ساده تر شدن عمل می شود.
