قطر لوله اصلی گاز – مبحث هفدهم ویرایش ۱۴۰۱

قطر لوله اصلی گاز در مبحث هفدهم ویرایش ۱۴۰۱ یکی از بحث هایی است که محاسباتی خیلی ساده و گام به گام دارد. همچنین این بحث یک بار سوال آزمون معماری  نظارت مهر ۱۳۹۹ بوده است. از آنجایی که این بحث جداول مهمی و پر سوالی در آزمون نظام مهندسی دارد و مورد توجه طراحان سوال نظام مهندسی است، در این ویدیو قصد داریم این روش گام به گام را یاد بگیریم و سوال آزمون معماری که از بحث آمده است را حل کنیم. با ما همراه باشید.

در یک ساختمان مسکونی تک واحدی، دستگاه های گازسوز زیر پیشبینی شده اند.

دو دستگاه بخاری خانگی، یک دستگاه ابگرمکن فوری و یک دستگاه اجاق گاز خانگی فردار (۵ شعله) چنانچه  فاصله دورترین مسیر لوله کشی گاز در این ساختمان ۱۲ متر باشد، قطر اصلی لوله گاز با فشار یک چهارم پوند بر اینچ مربع (خروجی از کنتور تا اولین انشعاب) چقدر است؟(چگالی ۰/۶۵) (آزمون معماری نظارت مهر ۱۴۰۲)

۱)  ½ ۱ اینچ                                  ۲)  ۱ اینچ                                     ۳) ¾ اینچ                                 ۴) ¼ اینچ

گام به گام تعیین قطر لوله اصلی گاز

بریم سراغ گام به گامی که برای حل سوال باید طی بکنیم.

محاسبه میزان گاز مصرفی دستگاه های گازسوز 

در صفحه ۵۰ از مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان یک جدول آمده است که مقدار گاز مصرفی دستگاه های گازسوز متداول را در آن ذکر شده است. در ادامه میتوانید جدول را مشاهده کنید.

با توجه به جدول میزان گاز مصرفی دستگاه های گاز سوز ذکر شده در سوال برابر با ۴.۴ متر مکعب در ساعت خواهد بود. (اجاق گاز ۰.۷ + پکیج گرمایشی فوری ۲.۵ + بخاری ۲*(۰.۶))

حل به سراغ مرحله بعدی خواهیم رفت.

مشخص شدن طولانی ترین مسیر و تعیین قطر لوله گاز

با توجه به صورت سوال طولانی ترین مسیر ۱۲ متر میباشد. با مرجعه به جدول صفحه ۵۲ باید نزدیک ترین عدد بزرگتر به ۱۲ متر یا همان با طولانی ترین مسیر لوله کشی گاز را پیدا کنیم.

به جدول زیر توجه کنید.

عدد ۱۲ که سوال به ما داده است را دقیقا در جدول میبینیم. اما اگر برای مثال بیشترین فاصله لوله گاز ۱۳ متر بود چه باید کرد؟

باید نزدیکترین عدد بزرگتر ۱۳ را در جدول انتخاب کنیم. در این صورت عدد مورد نظر در جدول ۱۴ خواهد بود.

خب به ادامه حل سوال خواهیم رفت. ردیف مربوط به عدد ۱۲ را در نظر میگیرم و به بقیه ردیف ها کاری نداریم. با در نظر گرفتن این که مقدار مصرف دستگاه های گازسوز داده شده در مسئله ۴.۴ متر مکعب بر ساعت است، در ردیف به دنبال نزدیکترین عدد بزرگتر از این عدد هستیم که با توجه به جدول عدد ۴.۷ بدست می آید. با امتداد دادن این عدد به ردیف قطر اسمی لوله ، مطابق شکل زیر میتوانیم قطر لوله را تعیین کنیم.

در نتیجه قطر لوله ¾ اینچ خواهد بود. اما مرحله بعدی را فراموش نکنید.

چک کردن تبصره ها (حداقل قطر لوله)

در صفحه ۵۲ ، ۳ تبصره اصلی برای برای تعیین قطر لوله گاز اورده شده که به شرح زیر می‌باشد.

تبصره ۱ 

اگر طبق محاسبات قطر لوله اصلی و اندازه شیر اصلی کمتر از ۲۵ میلی متر (۱ اینچ) باشد، قطر لوله اصلی و شیر اصلی باید حداقل ۲۵ میلی متر (۱ اینچ) در نظر گرفته شود. در این گونه موارد قطر لوله اصلی تا اولین انشعاب نباید از مقدار تعیین شده ۲۵ میلی متر (۱ اینچ) کاهش یابد. پس از اولین انشعاب ، قطر لوله باید بر اساس محاسبات باشد.

تبصره ۲

 لوله رابط بین کنتور و رگولاتور بخشی از سیستم لوله کشی گاز است و قطر قسمتهای مختلف آن باید بر اساس قسمت ۱۷-۴-۱۰ محاسبه شود و اندازه هیچ بخشی از آن نباید از ۲۵ میلی متر (۱ اینچ) کمتر باشد با این وجود ابتدا و انتهای لوله رابط بایستی از طریق اتصالات مناسب به ترتیب با خروجی رگولاتور و ورودی کنتور هم سایز گردد.

تبصره ۳

قطر کلکتور باید بر مبنای حداکثر مقدار گاز مصرفی کل سیستم، چگالی گاز، طولانی ترین مسیر لوله کشی گاز و حداکثر افت فشار مجاز سیستم لوله کشی گاز و بر اساس قسمت ۱۷-۴-۱۰ محاسبه شود و اندازه هیچ یک از قسمتهای آن نباید از ۲۵ میلیمتر (۱ اینچ) کمتر باشد.

همانطور که در تبصره ها اورده شده قطر لوله اصلی ، لوله رابط بین کنتور و رگلاتور و قطر کلکتور نباید کمتر از ۱ اینچ باید . در اینجا قطر به دست آمده طبق محاسبات ¾ اینچ آمده است. اما با توجه به تبصره ها قطر لوله ۱ اینچ به دست آمده که همان گزینه ۲ میباشد.

همچنین پیشنهاد میکنیم : دوره امادگی آزمون نظارت و اجرا آی سیویل