مطلبی که در ادامه مشاهده میکنید نکته ای کوچک در مورد کنترل تغییر شکل در تیرهای بتنی در نرم افزار SAFE است که این مطلب توسط مهندس رضا سلطان آبادی مدرس دوره کامل آموزش etabs ارائه شده و در سایت آی سیویل به صورت رایگان قرار گرفته است.
شاید سوال خیلی از مهندسین عمران این باشد که:
آیا امکان کنترل تغییر شکل در تیرهای بتنی در نرم افزار SAFE وجود دارد؟
نرم افزار SAFE2012 و نسخه‌های بالاتر قابلیت انجام آنالیز ترک خوردگی را دارند و معمولاً برای کنترل تغییر شکل در دال‌ها با انجام یک آنالیز غیرخطی ترک خوردگی می‌توان با دقت قابل قبولی این امر مهم را انجام داد.
اما دیده می‌شود که برخی از همکاران معتقدند که این نرم افزار قابلیت کنترل تغییر شکل تیرهای بتنی را نیز دارد.
در پاسخ باید این دیدگاه را تأیید کرد و گفت که ادعای این همکاران کاملاً صحیح است و این نرم افزار علاوه بر المان Slab قادر به کاهش سختی برای المان‌های Beam (تیرها) نیز می‌باشد. این گفته منوط بر اینست که حالت‌های بار غیر خطی ترک خورده تعریف گردد (گزینه Nonlinear-cracked).
اگرچه ادعای همکاران مورد تأیید است اما می‌توان به یک دلیل دیگر آن را رد کرد!!!
آنالیز ترک خوردگی شدیداً به میزان آرماتورها وابسته است و به همین دلیل است قبل از انجام آنالیز باید وضعیت آرماتورگذاری در دال (و نه تیرها!) را مشخص کنیم. چنانچه میزان آرماتور کمتر یا زیادتر از مقدار اجرا شده به نرم افزار معرفی گردد کاهش سختی المان‌ها به درستی انجام نمی‌شود.
نکته گفته شده کلید پاسخ به سؤال مطرح شده است. متاسفانه میزان آرماتوری که نرم افزار SAFE برای تیرها طراحی می‌کند بسیار متفاوت است با میزان آرماتوری که در نرم افزار ETABS طراحی می‌کنیم (غالباً SAFE آرماتورها را کمتر می‌دهد).
به همین دلیل نمی‌توان به نتیجه آنالیز ترک خوردگی نرم افزار برای تیرها اعتماد کرد. متاسفانه این امکان نیز وجود ندارد که آرماتور در تیرها را تعریف کنیم.
با توجه به مطلب بیان شده در فایلی که قرار است کنترل تغییر شکل در دال انجام شود باید تیرها را ویرایش کنید و گزینه No Design را انتخاب کنید و سپس ضرب ترک خوردگی تیرها را برابر ۱.۴*۰.۳۵=۰.۵ اعمال کنید. در غیر این صورت کنترل تغییر شکل دال‌ها صحیح نیست.
بنابراین برای تیرهایی که باربری زیادی دارند و طول آنها نیز قابل توجه است باید مطابق کتب مرجع کنترل تغییر شکل در تیرهای بتنی را به صورت دستی انجام دهید. استفاده از کتاب Wight پیشنهاد می‌شود.
